Powiat Toruński

Menu dodatkowe

Treść strony

  • Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kiełbasinie
[obiekt mapy]

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kiełbasinie

Według średniowiecznych zapisków wioska ta początkowo była we władaniu Krzyżaków - należała do komturstwa toruńskiego i znana była jako „Wurst”. Pierwszy raz odnotowana w 1383 r., następnie jako „Worst” w 1414 r., jako „Worsth” w 1495 r. i ok. 1641 r. jako Kiełbasin. Nazwa być może związana jest ze słynnymi dawniej na całą okolicę jarmarkami, na których można było kupić przywożoną lub wyrabianą przez miejscowych rzeźników wędlinę. Z biegiem lat Kiełbasin zyskiwał na znaczeniu gospodarczym. Powiększanie obszaru posiadłości wiejskich Torunia oraz lokowanie na ich terenie przydatnych zakładów, wpłynęło w XVI w. na bogacenie się miasta. W kiełbasińskim folwarku powstał nawet niewielki browar. W XVII w. wojska szwedzkie i polskie zniszczyły wieś paląc budynki gospodarskie, okradając kościół i doprowadzając do niemal całkowitego wyludnienia Kiełbasina. Potop szwedzki przyniósł wsi poważne kłopoty gospodarcze, z których nie mogła się podnieść przez bardzo długi czas. Obecnie największym zabytkiem wsi i niewątpliwą jej ozdobą jest kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny zbudowany w stylu gotyckim w pierwszej połowie XIV w. Salową konstrukcję z wieżą od strony zachodniej zbudowano z cegieł oraz kamieni, zebranych z okolicznych pól. W wyniku mozolnej odbudowy po zniszczeniach w czasie potopu szwedzkiego, przebudowano górne kondygnacje wieży i szczyt wschodni. Wyposażenie wnętrza pochodzi głównie z okresu późnego baroku. Ołtarz główny datuje się na 1730 r. Składa się on z obrazu przedstawiającego, zgodnie z wezwaniem kościoła, Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny oraz rzeźbami Czternastu Wspomożycieli. Ołtarz zwieńczono rzeźbą Chrystusa Salwatora. Z podobnego okresu pochodzą także ołtarze boczne kościoła. Wśród wyposażenia na uwagę zasługują także neobarokowy konfesjonał oraz ława kolatorska, na której w zwieńczeniu zaplecka widnieje herb Prawdzic – rodu Kruszyńskich, pierwszych właścicieli majątku i pałacu w niedalekiej Nawrze. Do II wojny światowej wisiał na kościelnej wieży późnogotycki dzwon z 1592 r. odlany „z Bożą pomocą" przez Martena Schmidta z Torunia. Jak podaje Piotr Birecki, dawniej za pochówek w kościele trzeba było zapłacić sumę 6 florenów. Dużo tańsze było pochowanie zmarłego na przykościelnym cmentarzu – kosztowało to rodzinę 2 floreny. Jeśli uroczystości pogrzebowej miało towarzyszyć bicie dzwonów, należało zapłacić parafii 6 groszy, zaś za koncert organów – 20 groszy. Dziwić może dziś fakt, że teren wokół kościoła służył nie tylko za miejsce pochówku okolicznych mieszkańców, lecz także organizowano tu jarmarki, odpusty i inne uroczystości. W 2001 r. wzorowo odrestaurowany kościół w wziął udział w konkursie „Zabytek Zadbany” i otrzymał wyróżnienie od Generalnego Konserwatora Zabytków, zaś w roku 2002 – nagrodę Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków „Konserwator Ecclesiae 2002”. Świątynia w Kiełbasinie jest jedną z najpiękniejszych na całej ziemi chełmińskiej, reprezentując regionalny styl stosowany w ówczesnej, średniowiecznej architekturze.

Z dziejami parafii w Kiełbasinie wiąże się także historia ks. Polikarpa Glugowskiego, który przez blisko pół wieku był jej proboszczem. Jego zasługi w rozwój parafii i renowację jej budynków są doprawdy godne podziwu. Z inicjatywy proboszcza gruntowanie odrestaurowano wnętrze kościoła, wyposażono oraz zbudowano według jego projektu nową kostnicę. W 1921 roku ks. Glugowski, z okazji 25-lecia kapłaństwa, gościł na swojej plebanii znanego malarza polskiego Juliana Fałata. Duszpasterz dał się poznać także jako wybitny społecznik, którego praca została uhonorowana Krzyżem Kawalerskim Orderu Polonia Restituta. Na południowej ścianie Kościoła od strony plebanii znajduje się tablica pamiątkowa z nazwiskami parafian poległych w I wojnie światowej oraz bolszewickiej (lata 1914-20).

drukuj (Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kiełbasinie)

  • Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kiełbasinie
  • Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kiełbasinie
  • Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kiełbasinie
  • Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kiełbasinie

« wstecz

Ministerstwo Cyfryzacji Budowa i dostosowanie strony do potrzeb osób z niepełnosprawnościami współfinansowane ze środków Ministra Cyfryzacji

Rozmiar czcionki

Wersja strony o wysokim poziomie kontrastu

Przełącz się na widok strony o wysokim kontraście.
Powrót do domyślnej wersji strony zawsze po wybraniu linku 'Graficzna wersja strony' znajdującego się w górnej części witryny.