Powiat Toruński

FUNDACJE

1. Co to jest fundacja?

Fundacja jest organizacją pozarządową powoływaną dla celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, wyposażoną w majątek przeznaczony na realizację tych celów, ustanawianą przez fundatora w oświadczeniu woli złożonym przed notariuszem (lub w testamencie), uzyskująca osobowość prawną z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego.

2. Podstawy prawne działania:

• ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1491).
• ustawa z dn. 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 688).

3. Formalności związane z zakładaniem fundacji

Fundacja powstaje w momencie złożenia oświadczenia notarialnego, ale osobowość prawną uzyskuje z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego.

Przy tworzeniu fundacji najważniejszy jest majątek, w który fundacja zostaje wyposażona przez jej założyciela lub założycieli tj. fundatorów. Na ten tzw. fundusz założycielski składać się mogą pieniądze, papiery wartościowe, rzeczy ruchome i nieruchome oddane na własność fundacji (art. 3 ust. 2-3). W razie wyczerpania się środków finansowych i majątku fundacji, podlega ona likwidacji. Cel, który ma realizować fundacja zostaje wyznaczony przez fundatora w akcie notarialnym (fundacyjnym) oraz statucie fundacji.

Założycielem fundacji mogą być wszelkie osoby fizyczne, bez względu na obywatelstwo i miejsce zamieszkania oraz osoby prawne mające siedzibę w Polsce lub za granicą. Osoba (osoby), zwana fundatorem musi złożyć, w formie aktu notarialnego, oświadczenie woli o ustanowieniu fundacji. Fundacja może być też ustanowiona w testamencie (nie jest wymagane zachowanie formy aktu notarialnego).

4. Organy władzy

Zarząd fundacji jest jedynym obligatoryjnym organem fundacji. Oprócz zarządu możliwe jest powołanie przez fundację: rady fundacji, komisji rewizyjnej lub inny organ kontrolny, rady programowej (co określa zawsze statut).

5. Działalność gospodarcza organizacji

Jeżeli fundacja chce prowadzić działalność gospodarczą to musi dysponować kapitałem w wysokości co najmniej 1000 zł (art. 5 ust. 5). Działalność gospodarcza ma charakter pomocniczy wobec działalności statutowej, tzn. że nie może być traktowana jako sposób realizacji celu fundacji.

6. Organem nadzoru dla fundacji

Organem nadzoru dla fundacji jest:

1. właściwy minister – ze względu na zakres jego działania oraz cele fundacji, wskazany przez fundatora w statucie fundacji; jeżeli brak jest takiego wskazania w statucie, właściwego ministra powinien wyznaczyć sąd, umieszczając stosowny zapis w rejestrze fundacji;
2. w stosunku do fundacji korzystającej ze środków publicznych i prowadzącej działalność na obszarze całego kraju, w zakresie działalności prowadzonej na obszarze właściwości miejscowej samorządu powiatowego, nadzór sprawuje właściwy starosta (art. 15a ustawy).

7. Zakończenie działalności organizacji

Fundacja nie może zostać zlikwidowana z woli jakiegokolwiek organu fundacji a jedynie w przypadkach wskazanych w ustawie. Fundacja ulega likwidacji w razie osiągnięcia celu, dla którego została ustanowiona lub w razie wyczerpania środków finansowych i majątku fundacji (art. 15 ustawy).