Powiat Toruński

Szlak międzynarodowy E11 w kolorze żółtym

0,0 km Toruń /Biuro Obsługi Ruchu Turystycznego - PTTK Plac Rapackiego 2/ Toruń - dwustutysięczne miasto leżące nad rz. Wisłą i Drwęca. Dzięki unikalnemu Zespołowi Staromiejskiemu, bogatym tradycjom i historii, licznym zabytkom i atrakcjom turystycznym w 1997 r. wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Toruń uzyskał prawa miejskie w 1233 roku i dzięki swojemu do­godnemu położeniu komunikacyjnemu stał się w szybkim czasie miastem dużym, pięknym i bogatym. W średniowieczu Toruń należał do związku miast hanzeatyckich.

Miasto było sceną ważkich wydarzeń historycznych: podpisania l Pokoju Toruńskiego zniszczenia zamku krzyżackiego przez mieszczan które zapoczątkowało Wojnę Trzynastoletnią oraz zawarcia II Pokoju Toruńskiego. W XVII wieku wskutek wojen szwedzkich nastąpił stopniowy upadek znaczenia miasta. W latach zaboru Toruń był częścią Prus, by w 1920 roku powrócić do niepodległej Polski. II wojna świa­towa dla Torunia zakończyła się w dniu 1.11.1945 roku - miasto zostało wyzwolone przez Armię Radziecką. Obecnie stanowi duże centrum naukowe, kulturalne i przemysłowe.

Warto zobaczyć: katedrę Św. Janów, kościół NMP, kościół Św, Jakuba, ratusz staro­miejski, kamienicę „Pod Gwiazdą”, Dom Kopernika, zespół średniowiecznych murów obronnych łącznie z Krzywą Wieżą, ruiny zamków: Dybów i krzyżackiego oraz szereg zabytkowych spichlerzy, pałaców i kamienic.

5,4 km Toruń /Fort Sobieskiego/ Zwany też Fortem I, położony jest na nadwiślańskiej skarpie. Jest to jeden z 15 największych elementów fortyfikacji dawnej twierdzy Toruń z lat 1878 - 92. Fort I jest najbardziej wysuniętym na wsch. umocnieniem w zewnętrznym pierścieniu obronnym. Został zbudowany w latach 1888 - 89 jako ostatni z fortów toruńskich.

Warto zobaczyć: 3 kopuły pancerne po­zostałe po baterii haubic, stanowiska obserwacyjne, ciekawą konstrukcję płotu fortecznego, baterie skrzydłowe oraz towarzyszące mu schrony.

6,7 km Toruń /Kaszczorek/ dziś dzielnica miasta, dawniej wieś wzmiankowana w 1242 roku jako należąca do biskupów kujawskich. Pierwotnie osadzeni zostali tu begardzi (zakon biczowników), których wypędził bp Gerard około 1320 roku. Parafia i prawo patronatu przeszły na zakon Dominikanów w Toruniu i tak po­zostało do 1820 roku czyli do kasaty zakonu.

Warto zobaczyć: kościół paraf. Św. Krzyża zbudowany na pocz. XIV wieku. W 1966 roku zniszczony przez pożar następnie odbudowany.

9,4 km Kaszczorek /most na rz. Drwęcy/ Rzeka Drwęca o długości 207 km mająca ujście 400 m dalej do Wisły. W 1961 roku na Drwęcy został utworzony rezerwat ichtiofaunistyczny, który obejmuje całą rzekę. Ochronie ga­tunkowej podlegają- pstrąg potokowy, łosoś, certa i troć wędrowna,

Warto zobaczyć: skansen - filię Muzeum Etnograficznego w Toruniu.

10,0 km Złotoria - wieś wzmiankowana w 1242 roku znajdująca się w ziemi dobrzyńskiej w dobrach biskupów kujawskich. Lokowana w 1262 roku na prawie niemieckim. W 1807 roku podczas oblężenia Torunia, wojska francuskie roze­brały istniejący tu drewniany kościół. 100 lat później wzniesiono nowy, z cegły w stylu neogotyckim.

Warto zobaczyć: ruiny polskiego zamku z 1343 roku wybudowanego przez Kazimierza Wielkiego w widłach rzek Wisły i Drwęcy. Budowlę wzniesiono w stylu gotyckim, z cegły z użyciem kamienia polnego. W 1374 r. zamek został opanowany przez ks. gniewkowskiego Władysława Białego. Kaźko Szczeciński, wnuk Kazimierza Wielkiego próbował go odbić dwa lata później. W czasie oblężenia odniósł śmiertelną ranę i zmarł na zamku w Bydgoszczy. W 1391 roku ks. Władysław Opolczyk oddał zamek pod zastaw Krzyżakom, a wykupił go w 1405 roku Władysław Jagiełło. W 1409 r. zamek zdobyli Krzyżacy i wycięli w pień załogę. Od tego czasu budowla pozostaje w ruinie. Do dziś pozostały: część wieży mieszkalnej oraz zarys murów obwodowych.

11,5 km Złotoria /Autostrada A-1 - most drogowy na Wiśle/

20,5 km Brzozówka - wieś założona w XVIII wieku przez osadników przybyłych z terenów dzisiejszej Holandii nazwanych olędrami.

Warto zobaczyć: zabytkowe chaty drewniane z XIX wieku oraz żelbetonowe schrony z okresu II wojny światowej które stanowiły zewnętrzny najbardziej wysunięty pierścień obronny twierdzy Toruń.

23,0 km Szembekowo - wieś, przypuszczalnie założona przez olędrów

Dalej szlak wchodzi na tereny powiatu golubsko-dobrzyńskiego i biegnie przez Jesionkę Ciechocin, Golub-Dobrzyń i Brodnicę do miejscowości Radomno.

Autor: Henryk Miłoszewski

Więcej informacji na stronie Oddziału Miejskiego Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego im. M. Sydowa w Toruniu

oraz w Przewodniku H. Miłoszewskiego "Powiat Toruński"