Podtoruńskie lasy Barbarki to miejsce, które podczas II wojny światowej tragicznie zapisało się w historii całego Pomorza. W wyniku realizowanej przez niemieckie władze okupacyjne „akcji bezpośredniej” na Barbarce zostało zamordowanych ok. 600 Polaków. Wśród nich byli także mieszkańcy powiatu toruńskiego, zakwalifikowani do tzw. Warstwy przywódczej narodu polskiego. Niestety, większość ofiar do dziś pozostaje bezimienna, co pokazuje, jak niewiele wciąż wiemy o tej zbrodni.
W wielu miejscowościach naszego powiatu mieszkańcy wracają pamięcią do tych tragicznych dni i gromadzą się jesienią na uroczystych apelach, aby wspominać zamęczonych i zamordowanych członków ich rodzin i znamienitych obywateli. Po aresztowaniu i osadzeniu w Forcie VII w Toruniu zniknęli bez wieści i bez śladu.
Oddajemy do rąk Państwa kolejny tom Słownika biograficznego powiatu toruńskiego. Redaktorzy niniejszej edycji zadecydowali, że publikacja otrzyma formułę bardziej monotematyczną i zostanie poświęcona osobom, których dzieje tragicznie splotły się w jednym miejscu i czasie. Niestety, to tylko niewielka część biogramów, gdyż nie jest łatwo opisać dzieje kogoś, kto bezimiennie spoczywa w nieznanym grobie. Prace nad kolejnymi biogramami posuwają się wolno, gdyż bezpośredni świadkowie tych wydarzeń najczęściej już nie żyją, a materiały źródłowe uległy zniszczeniu lub są bardzo skromne. Jestem przekonany, że każdy taki biogram ocali od zapomnienia czyjeś Imię.
Dziękuję wszystkim osobom zaangażowanym w powstanie tego Słownika, redaktorom i autorom, a przede wszystkim członkom rodzin, którzy zechcieli podzielić się swoją wiedzą i udostępnić pamiątki po bliskich krewnych.
Każdy kolejny tom Słownika pogłębia i poszerza naszą wiedzę o odważnych i pełnych poświęcenia ludziach, żyjących i działających na terenie powiatu toruńskiego. Mam nadzieję, że zaprezentowane tu życiorysy staną się przykładem dla młodszego pokolenia i inspiracją dla nas wszystkich.
Starosta Toruński
Marek Olszewski