Powiat Toruński

20 lat wspólnoty samorządowej powiatu toruńskiego – co razem osiągnęliśmy?

Już 20 lat współtworzymy powiat toruński!

Blisko 30 lat temu w Polsce zaszły przełomowe zmiany, których jedną z najważniejszych składowych było przywrócenie nam, obywatelom, kluczowej wartości – samorządności. Znany wszystkim obecnie trójstopniowy podział terytorialny naszego kraju wprowadzony był dwuetapowo (1990 – gminy, 1999 – powiaty i województwa).

Na podstawie przyjętej przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 5 czerwca 1998 r. ustawy o samorządzie powiatowym, my – mieszkańcy powiatu, z mocy prawa utworzyliśmy lokalną wspólnotę samorządową. Dzięki temu staliśmy się grupą osób, którą łączą wspólne wartości i cele, która dla ich realizacji może tworzyć i wykorzystywać konkretne instytucje oraz mechanizmy działania. Dlatego już w październiku 1998 r. mogły odbyć się pierwsze wybory do wszystkich trzech szczebli samorządu – rad gmin, rad powiatów i sejmików wojewódzkich.

W tym roku świętować więc możemy 20-lecie samorządu powiatowego. Przez te wspólne 20 lat samorządności osiągnęliśmy bardzo wiele: zaowocowały one znaczną poprawą bezpieczeństwa, jakości pomocy społecznej i zauważalnym podniesieniem poziomu usług zdrowotnych. Modernizujemy sieć dróg powiatowych, budujemy ścieżki rowerowe i chodniki. Z dużą dbałością podchodzimy do edukacji, zabiegając o nieustanne poprawianie infrastruktury i wyposażenia naszych szkół. Jako powiat prowadzimy również działania służące rozwojowi małej, rodzinnej przedsiębiorczości. Wspieramy osoby zagrożone wykluczeniem społecznym, pozbawione pracy. Współpracujemy z samorządami gminnymi oraz ze środowiskiem lokalnym: instytucjami, stowarzyszeniami, fundacjami, klubami, ze specjalistami i mediami. Co roku przybywa nam pracy, gdyż nasze zadania systematycznie ewoluują i praktycznie z każdym rokiem zakres obowiązków powierzanych powiatom ulega poszerzeniu. Stale poprawiamy też obsługę naszych klientów załatwiających sprawy w Starostwie Powiatowym. Mamy nadzieję, że nasz urząd stał się odczuwalnie dla Państwa bardziej przyjazny i otwarty, a uzyskane przez nas certyfikaty jakości usług odzwierciedlają faktyczny stan rzeczy.

Jako samorząd pozostajemy wciąż blisko mieszkańców, wsłuchując się w ich głos. Wybrani przez Państwa radni prezentują na sesjach istotne problemy z najdalszych nawet zakątków powiatu. Jako urząd konsultujemy w środowisku lokalnym planowane inwestycje, przeznaczamy też co roku duże środki na budżet obywatelski, a zielony doskonale rozpoznawalny namiot promocyjny powiatu toruńskiego, wraz z załogą pojawia się na wielu ważnych gminnych i powiatowych imprezach i uroczystościach.

Żebyście mogli Państwo lepiej poznać to, co udało nam się razem osiągnąć w ciągu ostatnich 20 lat oddajemy w Państwa ręce ten informator. Pokazuje on w skrótowej i przystępnej formie wszystkie obszary w których działamy jako samorząd powiatowy oraz podsumowuje to, co udało się osiągnąć przez dwie dekady współpracy i zaangażowania na rzecz rozwoju naszej lokalnej społeczności. Mamy nadzieję, że stanowiąc poręczne źródło adresów i kontaktów do wszystkich naszych placówek ułatwi również Państwu załatwianie wszelkich spraw oraz przyszłą współpracę z powiatem i jego jednostkami. Bardzo dziękujemy za te wspólne dwie dekady i mamy nadzieję, że kolejne lata przyniosą nam i Państwu dalszą owocną współpracę na rzecz rozwoju naszej małej ojczyzny – powiatu toruńskiego.

Starosta Toruński Mirosław Graczyk

Powiat toruński

Powiat toruński – zlokalizowany w samym sercu województwa kujawsko-pomorskiego – łączy w sobie, na 1230 km², aż trzy historyczne regiony Polski: Kujawy, Ziemię Dobrzyńską i Ziemię Chełmińską. Dzięki temu jest wyjątkowo ciekawy i zróżnicowany pod względem geograficznym i środowiskowym. To tak zwany „powiat obwarzankowy”, okalający centralnie położone miasto Toruń, złożony z 15-tysięcznego miasta Chełmża oraz ośmiu gmin wiejskich: Chełmża, Czernikowo, Lubicz, Łubianka, Łysomice, Obrowo, Zławieś Wielka i Wielka Nieszawka (w których skład wchodzi 207 miejscowości wiejskich i 130 sołectw).

Bogactwo historii i zabytków oraz walory przyrodnicze i turystyczne stwarzają niepowtarzalny klimat. Godne zwiedzenia i poznania są ruiny zamków, wczesnośredniowieczne sanktuaria, zabytkowe kościoły, przydrożne kapliczki i urokliwe zespoły pałacowo-parkowe, wzniesione według projektów najznakomitszych architektów na zlecenie wielkich właścicieli ziemskich. Piękne jeziora – Chełmżyńskie, Grodno, Osiek, Dzikowo, Kamionkowskie, Steklin, Zacisze i Kijaszkowo, czy rzeki – Wisła, Drwęca, Struga Lubicka – to atrakcyjne miejsca dla wędkarzy, wodniaków oraz turystów szukających wypoczynku na łonie natury: od miłośników plażowego zgiełku, po zwolenników spokojnej i dzikiej przyrody. Obrazu dopełniają piękne lasy, liczne rezerwaty przyrody i obszary chronionego krajobrazu, tereny przybrzeżne, pomniki przyrody i wiele innych, urokliwych miejsc.

[treść archiwalna]

W tak pięknej, zielonej przestrzeni dobrze się mieszka, pracuje i wypoczywa. Dlatego coraz więcej osób przedkłada podmiejski domek wśród zieleni nad życie w blokowiskach. Od 1998 roku, to jest od momentu powstania powiatów, widać bardzo dynamiczny – jeden z najwyższych w województwie – przyrost liczby mieszkańców. W powiecie toruńskim jest nas już ponad 105 tys.!

Powiat toruński to nie tyko doskonałe miejsce do zamieszkania, ale również do prowadzenia działalności gospodarczej. Dzięki jednym z najlepszych w Polsce warunków glebowych, dominujące znaczenie ma rolnictwo i oparty na nim przemysł przetwórczy. Chełmżyńska cukrownia, swego czasu największa w Europie, do dziś robi duże wrażenie. Liczne są zakłady z branż: mięsnej, zbożowo-młynarskiej, mleczarskiej i przetwórstwa owocowo-warzywnego. Na terenie powiatu funkcjonuje Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna, a także liczne firmy usługowe, spedycyjne czy tekstylne. Ponieważ blisko 1/3 terenu powiatu zajmują lasy, ważną gałąź gospodarki stanowi produkcja drzewna.

Atrakcyjność powiatu toruńskiego dla lokowania tu nowych inwestycji, to wypadkowa dostępności terenów inwestycyjnych, bliskości Torunia oraz bardzo dobrej infrastruktury transportowej. Dzięki położeniu w samym centrum województwa i w środkowej części Polski krzyżują się tu: 4 linie kolejowe, w tym linia Piła-Kutno i Poznań-Olsztyn oraz autostrada A1, drogi krajowe nr 91 (Gdańsk-Katowice), nr 10 (Szczecin-Warszawa), nr 15 (Poznań-Olsztyn) i nr 80 (Bydgoszcz-Lubicz). Ponadto 135 km dróg krajowych, 153 km dróg wojewódzkich, 302 km dróg powiatowych oraz drogi gminne i miejskie zapewniają dogodną komunikację na zewnątrz i wewnątrz powiatu.

Toruń, miasto uniwersyteckie, z firmami i placówkami edukacyjnymi i kulturalnymi często europejskiej rangi, jest bezsprzecznie ośrodkiem wywierającym najistotniejszy wpływ na życie społeczne, kulturalne i oświatowe powiatu. Rzesze uczniów i słuchaczy kształcą się tu w szkołach ponadgimnazjalnych.

Dla tych, którzy wolą pobierać naukę bliżej domu, powiat prowadzi trzy bardzo dobre zespoły szkół oraz szkołę muzyczną I stopnia wraz z filiami. Placówki te spełniają jednocześnie istotną rolę kulturotwórczą. W istotny sposób wspierają je w tym zakresie biblioteki, których jest w powiecie aż 29, w tym 8 gminnych.

Na terenie powiatu działa z sukcesami wiele klubów sportowych i organizacji propagujących sportowy tryb życia, a także Powiatowy Szkolny Związek Sportowy, który jest głównym organizatorem imprez sportowych o zasięgu powiatowym. W końcu wszyscy wiemy, że w zdrowym ciele zdrowy duch!

[treść archiwalna]

Wsparcie społeczności lokalnej

Ważnym zadaniem powiatu jest integracja mieszkańców poszczególnych gmin oraz budowanie wspólnej powiatowej tożsamości. Wszelka działalność społeczna, która wspiera kulturę, przyczynia się do aktywności fizycznej, sprzyja rozwojowi oświaty, była i jest podstawą budowania społeczeństwa obywatelskiego. Dlatego powiat podejmuje szereg inicjatyw, których rolą jest wsparcie tej działalności.

Spotkania różnych środowisk: sołtysów, kół gospodyń wiejskich, sportowców czy twórców kultury, sprzyjają nie tylko wzajemnemu poznaniu, ale przede wszystkim wymianie doświadczeń i poszukiwaniu nowych form działalności. Powiat stara się także doceniać aktywność lokalnych liderów poprzez doroczne wybory społecznika i sołtysa roku, a także „Najciekawszej Inicjatywy Powiatu Toruńskiego”.

Corocznie nagradzamy najlepszych sportowców przyznając wyróżnienia za ich osiągnięcia. Powiatowi prymusi mogą liczyć na Stypendia Starosty. Tradycją powiatu stały się już Majowe Spotkania Twórców Kultury i Sztuki Powiatu Toruńskiego, które upowszechniają dorobek naszych artystów i stwarzają możliwość prezentacji ich osiągnięć w różnych dziedzinach kultury i sztuki.

[treść archiwalna]

Zdrowie i opieka społeczna

Powiat odpowiedzialny jest za prowadzenie domów pomocy społecznej oraz za opiekę nad dziećmi umieszczonymi postanowieniami sądów rodzinnych w rodzinach zastępczych. Dużym obszarem naszej działalności jest także wsparcie osób niepełnosprawnych – orzecznictwo oraz udzielanie pomocy finansowej w codziennym funkcjonowaniu, rehabilitacji i zatrudnieniu.

Przyjmując 20 lat temu te zadania przejęliśmy 5 jednostek – 4 domy pomocy społecznej i SP ZOZ w Chełmży. Jako pierwsi w województwie założyliśmy spółkę, która bez zadłużeń prowadzi Szpital Powiatowy w Chełmży oraz Zakład Opiekuńczo-Leczniczy w Browinie.

Domy pomocy społecznej to miejsca, w których przebywają osoby starsze, samotne, często przewlekle chore – z różnych powodów wymagające całodobowej opieki. Powiat dostrzegł także problemy osób zagrożonych wykluczeniem z uwagi na upośledzenie umysłowe lub chorobę psychiczną i podjął decyzję o utworzeniu dla nich 2 ośrodków dziennego pobytu – środowiskowych domów samopomocy.

[treść archiwalna]

Infrastruktura drogowa

Inwestycje drogowe są jednym z najbardziej kosztownych zadań, jakie stoją przed samorządem. Powiat toruński 20 lat temu przejął ponad 300 km dróg – o różnej nawierzchni i w różnym stanie technicznym. Żeby wykonać niezbędne remonty i modernizacje konieczne było skuteczne pozyskanie środków zewnętrznych, zarówno unijnych jak i krajowych. Bez wsparcia samorządów gminnych zakres prac byłby na pewno mniejszy. Z końcem 2018 r. ponad 65% powiatowych dróg będzie już zmodernizowanych.

By zadbać o bezpieczeństwo pieszych i rowerzystów na remontowanych trasach wprowadzane są nowe rozwiązania – linie krawędziowe, aktywne przejścia dla pieszych, ronda, skrzyżowania wyspowe czy zatoki autobusowe. W partnerstwie z gminami budujemy chodniki na terenach zurbanizowanych, a przede wszystkim wokół szkół, kościołów i innych instytucji.

Jako pierwsi w województwie podjęliśmy się kompleksowo budowy sieci dróg rowerowych. Dzisiaj są one wizytówką wyróżniającą nas na tle innych samorządów. Pierwszym etapem było wybudowanie trzech tras, stanowiących szkielet układu. Właśnie rozpoczynający się drugi etap, to połączenie tych tras w spójną sieć. Dzięki niej będzie można dojechać rowerem do każdej miejscowości gminnej, a także odkrywać na dwóch kółkach najciekawsze zakątki powiatu.

[treść archiwalna]

Finanse i partnerstwo

Pierwszy powiatowy budżet nie pozwalał na realizację dalekosiężnych planów i zamierzeń, a jedynie umożliwiał bieżące funkcjonowanie. Rolą zarządu było więc skuteczne pozyskiwanie środków zewnętrznych na realizację rosnących oczekiwań społeczności lokalnych. Zaniedbane szkoły, szpital oraz domy pomocy społecznej wymagały inwestycji. Stan dróg odbiegał od wymagań użytkowników i w dużej części nie spełniał norm technicznych. Żeby sprostać tym oczekiwaniom należało budować partnerstwa finansowe, by móc – poprzez zwiększenie środków – skutecznie zaspokajać potrzeby mieszkańców.

W ciągu minionych lat powiatowy budżet wzrósł z 20 milionów do ponad 107 milionów w roku 2018. Możliwości realizowania inwestycji zwiększyły się z kwoty nieco ponad miliona do 28 mln w 2018 r. Nie byłoby to możliwe bez wsparcia ze strony partnerów samorządowych oraz wykorzystania wszystkich dostępnych źródeł finansowych, zarówno krajowych, jak i unijnych. Na poziom wydatków wpływ ma również zakres zadań jakie podejmowaliśmy. Byliśmy liderem wojewódzkim w wielu projektach realizowanych w partnerstwie z innymi samorządami dla całego województwa kujawsko-pomorskiego.

Chcąc jak najpełniej realizować swoje zadania, powiat toruński od samego początku wzbogacał swój budżet o środki zewnętrzne. Przez 20 lat udało się w ten sposób pozyskać niebagatelną kwotę niemal 155 mln zł! Te dodatkowe pieniądze zainwestowaliśmy przede wszystkim w oświatę i pomoc społeczną oraz w infrastrukturę drogową.
Kolejną okazją do budowania relacji partnerskich oraz szansą na wspólne kształtowanie przestrzeni publicznej są Zintegrowane Inwestycje Terytorialne. Edukacja zawodowa, bezpieczeństwo na drogach, ekologia, kształcenie dorosłych oraz wsparcie dla osób wykluczonych – to obszary, w których powiat toruński zainwestował dodatkowe środki Unii Europejskiej w ramach ZIT.

Europejska szansa została wykorzystana maksymalnie – od 2004 roku powiat toruński oraz jego jednostki organizacyjne prowadziły obsługę wielu projektów, do których Unia Europejska dołożyła 100 mln zł! Środki te stanowią 64,5% wszystkich zewnętrznych źródeł finansowania. To pieniądze, dzięki którym systematycznie poprawia się komfort mieszkańców powiatu we wszystkich dziedzinach życia.

[treść archiwalna]

Administracja

Istotą działalności samorządu terytorialnego i sensem istnienia urzędów jest jak najpełniejsza realizacja potrzeb mieszkańców poprzez profesjonalne świadczenie usług na ich rzecz.

Dla wygody klientów w budynku znajduje się kasa, w której można na miejscu uregulować opłaty karta lub gotówką. Jest też oddział banku i bankomat. W infokiosku przy wejściu dzięki przyciskowi ZAŁATW SPRAWĘ, można dowiedzieć się dokąd się z nią udać, jakie dokumenty przygotować i jakie będą opłaty. Informacje te znajdują się też na stronie www.powiattorunski.pl i w Biuletynie Informacji Publicznej. Sale obsługi w budynku są objęte bezprzewodowym sygnałem Wi-Fi.

Realizowane w Starostwie usługi można podzielić na dwie grupy: Pierwszą stanowią sprawy załatwiane w urzędzie zgodnie z kodeksem postępowania administracyjnego. Jest ich w sumie ponad 100: od pozwoleń na budowę, rejestracji pojazdów, decyzji środowiskowych, pozwoleń wodno-prawnych, poprzez mniej znane jak: inwentaryzacja prac geodezyjnych, pozwolenia na sprowadzanie zwłok z zagranicy, nadzór nad stowarzyszeniami, rejestracja sprzętu pływającego czy wreszcie tak rzadkie jak rejestrowanie zwierząt egzotycznych czy wydawanie pozwoleń na hodowlę chartów myśliwskich. Drugą są te dotyczące nadzoru nad powiatowymi jednostkami organizacyjnymi i pieczy nad ich infrastrukturą oraz budową i utrzymaniem dróg.

W 2011 r. powiat toruński uruchomił swój własny Geoportal! To prowadzona przez służby geodezyjne witryna internetowa zapewniająca dostęp i możliwość przeglądania, wyszukiwania i zamawiania danych zgromadzonych w powiatowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym. Dzięki wprowadzanym na bieżąco wynikom pomiarów i podziałów geodezyjnych, dane, które można znaleźć na stronie internetowej www.powiattorunski.pl w zakładce Geoportal, są aktualne i dostępne bez wychodzenia z domu. Geoportal w ciągu 6,5 roku od jego powstania odwiedziło już 670 tys. osób i zgłoszono za jego pośrednictwem 26,5 tys. prac geodezyjnych. Posiadamy 548 stałych użytkowników, a wśród nich geodetów uprawnionych, pracowników gmin, straży pożarnej, policji itp.

Idąc z duchem czasu oraz by sprostać rosnącym nieustannie wymaganiom, w 2009 roku Starostwo Powiatowe w Toruniu wdrożyło System Zarządzania Jakością ISO 9001. Certyfikat daje gwarancję przestrzegania praw interesantów, właściwego przechowywania danych i zarządzania siecią teleinformatyczną. Wprowadziliśmy system oceny dostawców i szkoleń oraz poprawiliśmy obieg informacji i komunikację wewnętrzną w urzędzie. Co ważne, by utrzymać Certyfikat należy regularnie poddawać się audytom kontrolnym. Czynimy to, bo naszym celem jest ciągła poprawa funkcjonowania urzędu tak, by był on przyjazny naszym klientom i mieszkańcom powiatu. Państwa ocena jest dla nas najważniejsza!

[treść archiwalna]

Samorząd Powiatu Toruńskiego

Rada powiatu jest organem stanowiącym i kontrolnym powiatu. To znaczy, że rada powiatu ustala prawo miejscowe obowiązujące na terenie całego powiatu, wybiera zarząd i decyduje o kierunkach jego działania, uchwala budżet i rozpatruje sprawozdania z jego wykonania, podejmuje uchwały w sprawach majątkowych oraz uchwala strategie, programy i plany. Jej kadencja trwa 4 lata, a działalność jest jawna – wszyscy obywatele mają prawo do informacji o pracach rady, wstępu na sesje rady powiatu i jej komisji, a także dostęp do dokumentów dotyczących wykonywania zadań publicznych.

Radni wybierani są w wyborach bezpośrednich. Rada podejmuje uchwały, które zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady w głosowaniu jawnym, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej. Przewodniczący rady organizuje jej pracę i prowadzi obrady, mając do pomocy dwóch wiceprzewodniczących. Rada obraduje na sesjach zwoływanych raz w miesiącu. Rada wybiera zarząd powiatu, kontroluje działalność zarządu oraz powiatowych jednostek.

Zarząd powiatu jest organem wykonawczym powiatu i liczy 5 osób. W skład zarządu wchodzą: starosta jako jego przewodniczący, wicestarosta i pozostali członkowie. Zarząd wykonuje uchwały rady i zadania powiatu określone przepisami prawa przy pomocy starostwa powiatowego oraz jednostek organizacyjnych, do których w powiecie toruńskim należą: Powiatowy Urząd Pracy, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, domy pomocy społecznej, środowiskowe domy samopomocy, szkoły ponadgimnazjalne, szkoły muzyczne, szkoły specjalne, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, Powiatowy Zarząd Dróg i Centrum Usług Wspólnych.

Starosta jako przewodniczący zarządu ma przypisane szczególne kompetencje – organizuje pracę i przewodniczy obradom zarządu, kieruje bieżącymi sprawami powiatu oraz reprezentuje powiat na zewnątrz, jest kierownikiem starostwa powiatowego i zwierzchnikiem pracowników starostwa, kierowników jednostek organizacyjnych oraz powiatowych służb, inspekcji i straży. Starosta jest też organem administracji przy rozstrzyganiu spraw indywidualnych i w ramach zleconych zadań rządowych gospodaruje gruntami Skarbu Państwa.

[treść archiwalna]

Nasze osiągnięcia

Chcąc podsumować jakiś okres działalności każdy poszukuje obszarów, które są przełomowe, bądź wyróżniają go na tle innych. Dokonując oceny powinniśmy kierować się nie tylko własną opinią, ale przede wszystkim słuchać innych. Stąd najbardziej cieszy nas fakt, że w rankingu Związku Powiatów Polskich od lat utrzymujemy się nie tylko w wojewódzkiej, ale i w krajowej czołówce. Liczne nagrody HIT Pomorza i Kujaw czy też 2. miejsce w konkursie Markowy Samorząd potwierdzają tę kompleksową ocenę dokonaną przez korporację samorządową.

Istotna i wyróżniająca nas na tle innych samorządów jest realizacja projektów unijnych – zarówno tych partnerskich, jak i innowacyjnych czy ponadnarodowych. Byliśmy m.in. krajowymi prekursorami projektów stypendialnych dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych z całego województwa i jako jedyni w kujawsko-pomorskiem realizowaliśmy innowacyjny projekt ponadnarodowy w zakresie kształcenia zawodowego. Nasze doświadczenia w tym zakresie służą w przygotowywaniu rozwiązań modelowych dla całego regionu.

Aktywność samorządowców w wielu dziedzinach sprawiła, że w roku jubileuszu 20-lecia powiat toruński może cieszyć się opinią wojewódzkiego prymusa i świetną lokatą krajową!

[treść archiwalna]