Powiat Toruński

Wycieczka z cyklu „Wędrówki Rodzinne z PTTK”

W sobotę 2 lipca br. Oddział Miejski PTTK zaprasza do udziału w kolejnej wycieczce krajoznawczo-pieszej w ramach popularnego cyklu „Wędrówek rodzinnych z PTTK”. Spotkanie turystów nastąpi o godz. 8.45 na przystanku linii MZK nr 21 przy ul. Uniwersyteckiej, skąd o godz. 8.57 wyjadą autobusem do miejscowości Rogówko (kierunek Kowalewo Pomorskie). Trasa wyprawy będzie wiodła z Rogówka przez Jedwabno, Młyniec Pierszwy i Drugi do Lubicza Dolnego. Wycieczkę poprowadzi przodownik turystyki pieszej PTTK Hanna Czech, a jej długość wyniesie około 10 km.

LUBICZ – siedziba gminy. Położony na granicy dwóch historycznych ziem: dobrzyńskiej i chełmińskiej. W 1292 roku księżna Salomea zezwoliła Krzyżakom na użytkowanie młyna wodnego w Lubesch na rzece Drwęcy. Dodatkowo uposażyła Krzyżaków wyspą na rzece w Lubiczu i wyraziła przy tym zgodę na ufortyfikowanie młyna. W XIV wieku młyn lubicki należał do największych młynów wodnych w państwie krzyżackim. W 1414 roku Lubicz został wymieniony w krzyżackiej „ Księdze Strat ”jako wieś, która poniosła szkody wojenne w wojnie z Polską. W 1451 roku mieszczanie toruńscy skarżyli się podczas zjazdu stanów wielkiemu mistrzowi krzyżackiemu na pobierane cło za spławiane rzeką Drwęcą tratwy. W 1457 roku król Kazimierz Jagiellończyk za duże zasługi poniesione podczas wojny trzynastoletniej nadał wieś Lubicz z młynem wodnym Radzie Miasta Torunia. W 1496 roku Drwęca była spławną i żeglowną rzeką. W 1505 roku król Aleksander Jagiellończyk a w 1527 roku król Zygmunt I Stary nadawali Toruniowi przywileje królewskie na kolejne odbudowy lubickiego młyna. Od średniowiecza Lubicz był znanym ośrodkiem przemysłowym, w którym oprócz młyna wodnego istniały: cegielnia, folusz oraz miedziennica. Z XVII wieku (1687 roku) pochodzi wiadomość o papierni lubickiej. W XVIII wieku wieś była potężnym zapleczem gospodarczo-przemysłowym Torunia, z zespołem młynów zbożowych, cegielnią, foluszem sukienniczym i białoskórniczym, garbarnią, hamernią, kuźnicą miedzi, papiernią oraz tartakiem. W 1734 roku wojska króla Stanisława Leszczyńskiego spaliły i zniszczyły ośrodek przemysłowy w Lubiczu. Początek XIX wieku był również niepomyślny dla wsi, kiedy wojska napoleońskie spaliły przedmieścia Torunia, przygotowując się do obrony twierdzy toruńskiej. W latach 1815 do 1920 na Drwęcy w Lubiczu przebiegała granica pomiędzy zaborem pruskim i rosyjskim, dzieląca wieś na dwie części: Lubicz Polski (Górny ) i Lubicz Niemiecki ( Dolny ). Jeszcze w XIX wieku Drwęca była wykorzystana do spławiania drewna tratwami. W końcu XIX wieku Lubicz Polski obejmował 248 morgów powierzchni, posiadał 19 domów mieszkalnych ze 187 mieszkańcami a Lubicz Niemiecki obejmował obszar 2.623 ha, z 73 domami mieszkalnymi i 798 mieszkańcami. W czasie I wojny światowej Lubicz Polski otrzymał połączenie kolejką wąskotorową przez Lipno z Sierpcem a w okresie międzywojennym już kolejką normalnotorową z Toruniem i Sierpcem. Ciekawostki krajoznawcze: dawny budynek pruskiej straży granicznej z połowy XIX wieku. Kościół parafialny św. Stanisława Biskupa i Męczennika z 1933 roku, obok którego plebania z połowy XIX wieku. Przebudowana kaplica ewangelicka z XIX wieku. Zespół młynów zbożowych z XIX wieku oraz budynek magazynowy dawnego młyna żydowskiego z XIX wieku. Cmentarz ewangelicki z XIX wieku. Willa dyrektora zespołu młynów z początku XX wieku. Poza tym w Lubiczu znajdują się ujęcie wody pitnej dla Torunia na Drwęcy i elektrownia wodna.

drukuj (Wycieczka z cyklu „Wędrówki Rodzinne z PTTK”)

[treść archiwalna]
• autor: Henryk Miłoszewski